Waarom is beweging belangrijk voor de botten?

by | 15 Apr 2022 | Blog

Beweging goed voor botten

Botten zijn sterke, zeer stabiele onderdelen van het skelet. Zonder onze botten zouden we als een pudding in elkaar zakken. Het is dus maar goed ook dat onze botten zo sterk zijn.
Misschien staat u er niet altijd bij stil, maar lichaamsbeweging is heel belangrijk om de botten sterk te houden. Hoe dat zit, leggen we uit in dit artikel.

Hoe werkt botweefsel?

Botweefsel is een heel dynamisch weefsel. Er zijn cellen actief die het bestaande botweefsel afbreken: osteoclasten. Tegelijk zijn er andere cellen actief die het botweefsel weer opbouwen: osteoblasten en osteocyten. Het botweefsel wordt dus voortdurend afgebroken en weer opgebouwd. Dit klinkt spannender dan het is: het gaat steeds om kleine hoeveelheden tegelijk, op moleculair en cellulair niveau.

Het werk van osteoclasten

Osteoclasten zijn relatief grote cellen die er speciaal voor gemaakt zijn om op een gecontroleerde manier botweefsel af te breken. Ze scheiden een zure substantie uit, waardoor het kalk van het bot oplost en door de cel opgenomen wordt. De cel scheidt dit vervolgens weer uit, zodat het in het bloed wordt opgenomen.

Het werk van osteoblasten en osteocyten

Osteoblasten zijn cellen die nieuw botweefsel aanmaken, bijvoorbeeld tijdens de groei van de botten. Dat jonge botweefsel bestaat vooral uit collageen, proteoglycanen en speciale bot-glycoproteïnen. Dit nieuwe weefsel is dan nog niet gemineraliseerd. Dat betekent dat het nog niet ‘hard’ is en dat mineralen zoals Calcium, Fosfor en Magnesium er nog in verwerkt moeten worden. Dat gebeurt daarna. De osteoblasten die als een soort ‘eilandjes’ in het nieuw gemaakte weefsel achterblijven, worden minder actief. Deze cellen worden osteocyten genoemd. Osteocyten blijven in het botweefsel om het weefsel te onderhouden.

De opbouw van botweefsel

Het botweefsel wordt zodanig opgebouwd, dat het de belangrijke krachten kan weerstaan. Het bestaat uit cilindervormige, gelaagde structuren (osteonen), die door osteoclasten worden ‘aangevreten’ en vervolgens door osteoblasten opnieuw worden gevormd, laagje voor laagje. De oriëntatie van deze cilindervormige structuren wordt bepaald door de krachten die op het bot worden uitgeoefend, bijvoorbeeld trekkrachten en drukpunten.

Waarom dan bewegen?

Ook de invloed van zwaartekracht en beweging speelt een rol bij het nieuw te vormen botweefsel. Als een kracht verandert, worden de nieuwe structuren daarop afgestemd, zodat het bot daar beter mee om kan gaan. Bij aanhoudende verbeteringen in het dagelijkse bewegingspatroon ontstaat een gunstige invloed op de botten: die worden hier geleidelijk sterker van. Vooral de activiteiten waarbij grote krachten op de botten worden uitgeoefend, zoals touwtjespringen, zijn erg gunstig voor het ontwikkelen én behouden van sterke botten.

Wat doet u voor uw botten?

Het is dus van belang dat u voldoende beweegt als u de botten sterk wilt houden. Ook bij het ouder worden. Al zal touwtjespringen dan wellicht niet meer zo soepel gaan. Kies dan voor joggen, wandelen, traplopen (in plaats van de lift gebruiken) of dansen. U doet uw botten én uzelf er een groot plezier mee!